Bu makalede karmaşık olan Osi modellerini olabildiğince basite indirgeyerek herkesin anlayabileceği bir dile indirgemek istedim. Osi katmanları nelerdir örneklerle açıklamalı anlatım halinde okuyacak ve bu karmaşık yapıyı anlayabileceksiniz.

 

Osi katmanı nedir 

Osi katmanı 1984 yılında Uluslararası Standartlaştırma Organizasyonu tarafından OSI (Open Systems Interconnection) adıyla geliştirilmiş ve standartlaştırılmış bir network  iletişimi standardıdır.

Osi referans modeli getirilmeden önce her üretici network ürünleri için kendi iletişim diline uygun bir altyapı sunuyor farklı cihazların birbiri ile iletişim kurması mümkün olmuyordu. Osi modeli bu ihtiyaca karşılık olarak doğmuştur. Bu standart 1984 yılında getirildikten sonra artık farklı network cihazları ve bilgisayarlar bu modeli esas alarak üretiliyor ve iletişim dili olarak bu modeli kullanıyorlar.

Katmanlı bir iletişim dili kullanılması troubleshooting (sorun giderme) için de biz IT ve Network profosyonellerine oldukça yardımcı oluyor. Örnek vermek gerekirse aynı network üzerinde bir başka cihazı pingleyemiyorsak 1. veya 2. katmanda problem olduğunu biliyoruz ve buna göre çözüm üretiyoruz.

---

 

 

OSİ KATMANLARI NELERDİR ?

OSI Katmanları 7 temel katmandan oluşmaktadır;

7- Uygulama Katmanı ( Application Layer) : Verilerin birleştirilip çalışır duruma getirildiği, yazılımların çalıştığı katmandır.

6- Sunum Katmanı ( Presentation Layer ) : Verinin Sıkıştırılma, şifrelenme, formatının belirlenmesi, düzelenmesi gibi işlemler bu katmanda yapılır

5- Oturum Katmanı ( Session Layer ) : NETBIOS gibi protokollerin oturum açma işlemini yaptığı katmandır.

4- Taşıma Katmanı ( Transport Layer ) : TCP/IP , SPX gibi protokoller bu katmanda çalışır

3- Network Katmanı ( Network Layer ) : Router dataların route edilmesi işlemleri bu katmanda yapılır.

2- Veri Hattı Katmanı ( Data Link ) : Ethernet (NIC) ve Token Ring gibi data taşıma yönteminin belirlendiği katmandır.

1- Fiziksel Katman ( Physical Layer ) : Ağ içerisindeki kablolar  hub veya switchler bu kısma girer.

---

 

 

 

 

 

---

TCP/IP stack Nedir

Bazı yerlerde veya network konusuna yeterince hakim olmayan insanların bazen OSI modelini 4 katmanlı olarak anlattığını görebilirsiniz bu konuda bir kafa karışıklığı olabiliyor OSI 7 katmanlı bir mimariye sahiptir. Aynı zamanda TCP/IP protokolü de 4 katmanlı bir yapıda haberleşir buna TCP/IP stack da denir. Bu ikisinin bazı layerlarda isimleri benzer olduğu için karıştırılabilir. OSI modeli 7 katmanlı TCP/IP 4 katmanlıdır bunu bilmekte fayda var.

---

 

 

Osi katmanları nelerdir örneklerle açıklamalı anlatım

Katmanları ezberlemek için benim kullandığım yöntemi deneyebilirsiniz, her bir katmanın baş harfini anlam ifade edecek bir cümle ile bütünleştirme. Örneğin ben Osi modellerini ezberlemek için şu tanımı kullanıyorum. Pardon Transfer Paralı! sizde bunu kullanabilr, ya da sizin için daha kolay bir hatırlatma yapacak bir yöntem seçebilirsiniz.

Par Do N Tr AnS Par Alı

Physical , Data link , Network , Transport , Session , Presentation , Applicaton

Şimdi bir data paketini OSI kurallarına göre ilerletelim ve yolda neler oluyor beraber bakalım. Örneğimizde bizim istemci bilgisayarımızdan yine aynı ağ içindeki bir Web sitesini açmak isteyeceğiz. Bizim gönderdiğimiz request 1. katmandan başlayarak 7. katmanda karşı tarafa ulaşır. karşı taraf aldığı paketi 7. katmandan başlayarak 1. katmana kadar iletir.

Gönderdiğimiz paket 1. katmanda

Fiziksel Katman ( Physical Layer )

Bu katmanda tanımlanan bir protokol çalışmaz, ilgili web sitesine ulaşmak istediğimizi söylüyoruz ve gönderdiğimiz istek hub, switch veya ilgili network cihazı tarafından analog dan dijitale çevriliyor ve serüvenimiz başlıyor.

Veri Hattı Katmanı ( Data Link )

Fiziksel olan istemin hangi data taşıma yöntemiyle belirlendiği katman burasıdır. Bu katmanda MAC adresleme yapılır ve datanın taşıma kuralı belirlenir Token Ring, Frame Relay gibi.

Network Katmanı ( Network Layer )

Bu katman artık datanın paketlenmiş hale gelmesi ve routing işleminin yapıldığı katmandır. Routerlar için L3 denildiğini veya routing işlemi yapan switchlere L3 switch dendiğini duymuşsunuzdur. işte o layer 3 tanımı buran gelmektedir. Bu katmanda artık paketimiz routing işlemi de yapılarak bir üst katmana gönderilmeye hazır hale gelir.

Taşıma Katmanı ( Transport Layer )

Bu katman artık TCP /IP paketlerini özelde ise bizim paketimizin karşı adrese güvenle gitmesini sağlayan ve gidemeyen paketlerin gidemediği bilgisinin tutulduğu gerektiğinde ise yok edildiği katmandır. adının da hakkını verdiği ve datanın nakil edildiği, taşındığı katmandır.

TCP veya UDP gibi protokoller bu katmanda çalışırlar.

Oturum Katmanı ( Session Layer )

İletişim kuran bilgisayar server veya bilgisayar bilgisayar arasındaki iletişimin session halini aldığı ve oturumların kapanabileceği veya giriş yapılabilecek olan katman burasıdır.

Sunum Katmanı ( Presentation Layer )

Bu katmanda artık ilgili dökümanlar her iki bilgisayarda da okunabilir hale gelmiştir, mpeg jpg veya png gibi formatların anlaşılabileceği alandır. Ayrıca bu katmanda şifreleme algoritma belirleme gibi yöntemler çalışabilir.

Uygulama Katmanı ( Application Layer)

Artık paketimiz en üst katmana geldi, bu katmandan sonra data artık başka bir layer üzerine aktarılmaz, son gelinecek katmandır ve uygulamalar bu katman üzerinde haberleşir. Örneğin: http, ftp, telnet gibi uygulamaların haberleştiği yer burasıdır.

Bizim örneğimizde web servera bu katmanda artık datanın son hali ulaştı ve talebimiz sunucu tarafından karşılandı artık web sitesini görebiliyoruz. Osi katmanları nelerdir örneklerle açıklamalı anlatım halinde ve basitleştirerek açıklamış olduk.

Osi katmanı nedir? Osi katmanları nelerdir? TCP/IP Stack nedir basite indirgeyerek Osi katmanları nelerdir örneklerle açıklamalı anlatım yazımda anlattım, umarım faydalı olabilmiştir.